سرطان پستان
سرطان پستان به دنبال تکثیر و تجمع غیر معمول سلول های سرطانی در بافت پستان ایجاد می گردد. در اکثر کشورهای دنیا سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان است.عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد به دو دسته قابل اصلاح و غیر قابل اصلاح تقسیم بندی می گردد .
عوامل خطر ساز غیر قابل اصلاح
عوامل خطر ساز قابل اصلاح
- سن بالای 50 سال
- سابقه خانوادگي
- سن قاعدگي کمتر از 11 سال
- سن يائسگي بالای 54 سال
- زمينه نژادي و قومي
- سابقه تومور های پستانی
- شاخص توده بدنی بالای (چاقی مفرط)
- سن بالا در زمان اولین تولد
- مواجهه با اشعه
- قرصهاي ضدبارداري خوراکی
- هورمون درمانی جایگزین پس از یائسگی
- مصرف بالای چربی های اشباع شده
علایم سرطان پستان
- توده های معمولا بدون درد، غير حساس، سفت، بدشكل و غير متحرك در پستان که نرم نيستند و داراي مرزهاي نامنظم اند.
- گاهی ممكن است گودي و فرورفتگي پوست پستان و حالت پوست پرتقالي شدن نیز رخ دهد.
- تورفتگي نوك پستان و ضايعات با چسبندگي به جدارقفسه سينه نيز ممكن است مشهود باشند.
- گرفتاري پوست با زخم نیز از علایم هشدار دهنده است.
تشخیص سرطان پستان
معاینه فیزیکی پستان، ماموگرافی،اولتراسونوگرافی و MRI جهت تشخیص اولیه توسط پزشک معالج تجویز می گردد. پس از تشخیص لازم است مواردی نظیر عکس ریه جهت تشخیص متاستاز(تهاجم سلول های سرطانی ) به سایر نقاط بدن مانند ریه و اسکن استخوان ها و مغز و کبد نیز انجام گیرد.گاها قبل از جراحی گسترده بافت سرطانی بهتر است بیوپسی با سوزن ظریف از ناحیه درگیر انجام شود. اندازه گیری آلکالین فسفاتاز سرم (جهت بررسی متاستاز به استخوان)بررسی گیرنده هورمونی(جهت بررسی اینکه تومور به استروژن یا پروژسترون وابستگی دارد) و بیوپسی از غده لنفاوی از دیگر اقدامات تشخیصی است که ممکن است صورت گیرد.
بيوپسي پستان
بيوپسي به معناي برداشتن بخشي از توده مشکوک، جهت انجام پاتولوژي و پي بردن به ماهیت آن است.
انجام بيوپسي ممکن است به صورت بسته و با استفاده از سرنگ یا سوزن باریک زیر گاید سونوگرافی باشد و یا از طریق جراحي باز انجام گيرد. بهترين روش، بيوپسي بسته است كه در صورت كوچك و غير قابل لمس بودن با هدایت سونوگرافي و با استفاده از بی حسی موضعی انجام ميشود. اين روش برش و بخيه ندارد، نياز به بستري و اتاق عمل نيست، بلکه سرپايي انجام شده و بيمار پس از آن می تواند به منزل برود.
تنها مراقبت در اين روش مراقبت از تشكيل هماتوم و خونريزي است لذا پس از انجام اين بيوپسي فقط چند دقيقه فشار روي محل كافي است تا خونريزي كاملاً قطع شود.
درمان سرطان پستان
درمان سرطان پستان شامل سه طیف گسترده درمانی جراحی-شیمی درمانی و رادیوتراپی است و همچنین هورمون تراپی نیز می توان به عنوان درمان کمکی تجویز نمود.
-
انتخاب درمان جراحی بستگی به مرحله بیماری ، سن بیمار ، وضعیت یائسگی و اثرات تغییر شکل دهنده جراحی دارد.جراحی شامل برداشتن گره لنفاوی زیر بغل (لنفادنکتومی) و ماستکتومی پارشیال (قسمت های سالم پستان حفظ می شود) است. از روش های دیگر می توان به ماستکتومی توتال (بافت پستان کاملا برداشته می شود) و ماستکتومی رادیکال تعدیل شده (بافت پستان و غدد لنفاوی زیر بغل برداشته می شوند.)یا ماستکتومی رادیکال (پستان و عضلات سینه ای بزرگ و کوچک و غدد لنفاوی زیر بغل برداشته می شوند.) اشاره کرد.
-
شیمی درمانی شامل ترکیبی از دارو های سیتوتوکسیک است که ممکن است قبل جراحی یا بعد جراحی به جهت افزایش کیفیت زندگی انجام شود.
-
پرتو درمانی بعد از جراحي نگهدارنده پستان، براي كاهش شانس عود موضعي و ريشه كني هرنوع بقاياي ميكروسكوپي سلولهاي سرطاني به دنبال خارج كردن تومور انجام مي شود. معمولا پس از انجام شیمی درمانی در صورت نیاز پرتودرماني حدود 6 هفته بعد از جراحي انجام مي شود تا ناحيه برش التيام يابد.