بیماری های نشیمنگاهی(مقعد)،فیشر(شقاق مقعد)، علایم، تشخیص و درمان
فیشر(شقاق مقعد)
فیشر در واقع یک از پارگی طولی یا ایجاد زخم در پوشش کانال مقعدی می باشد و معمولا علت بروز آن ناشی از عبور مدفوع زیاد سخت و یا محکم نگه داشتن دایمی کانال مقعدی به علت اضطراب (منجر به یبوست) است.
سایر علل آن عبارتند از: زایمان، آسیب ناشی مصرف بیش از اندازه ملین ها و اسهال طولانی مدت.
علایم فیشر(شقاق مقعد)
درد و خونریزی دو نشانه مهم ابتلا به بیماری فیشر محسوب می‌شود، در اکثر مواقع این ضایعه با درمان در منزل پس از چند روز یا چند هفته بهبود می یابد که به این نوع شقاق، شقاق مقعدی حاد یا کوتاه مدت می‌گویند. اما در صورتی بعد از 8 تا 12 هفته بهبود نیابد، فیشر مقعدی مزمن یا طولانی مدت محسوب می شود و نیاز به درمان های جدی تر وجود دارد.
تشخیص و درمان فیشر (شقاق مقعد)
درمان بیماری فیشر با توجه به وضعیت شما و پس از معاینه بالینی توسط پزشک تعیین می شود.
درمان دارویی: عموما درمان فیشر با درمان های دارویی موضعی امکان پذیر است که در زیر به دو مورد اشاره شده است
پماد دیلتیازیم)مسدود کننده های کانال کلسیم):مسدودکننده های موضعی کانال کلسیم که مستقیماً روی مقعد قرار می گیرند با شل کردن عضله اسفنکتر و افزایش خون رسانی به شکاف در درمان شقاق مقعدی موثر است.عوارض جانبی این پماد می تواند شامل سردرد ، سرگیجه ، خارش یا سوزش در محل استفاده از دارو باشد.
پماد گلیسیرین تری نیترات: اگر علائم شما طی یک یا دو هفته بهبود نیافت ، ممکن است گلیسیرین تری نیترات (GTN) دو بار در روز برای شما تجویز شود. ان پماد با شل کردن عضله اطراف مقعد و انبساط رگ‌های خونی و اطراف مقعد به افزایش خون رسانی به پوست آسیب دیده و بهبود سریع شقاق مقعدی کمک می‌کند و باعث کاهش فشار در کانال مقعد و تسکین درد می شود.سردرد و سرگیجه از عوارض جانبی رایج این پماد GTN هستند.
درمان جراحی فیشر (شقاق مقعد)
در صورتی که بیماری شما مزمن باشد یا علایم شدید داشته باشید، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
در این جراحی اسفنکتروتومی داخلی جانبی (LIS) با بریدن بخش کوچکی از عضله اسفنکتر مقعد برای کاهش اسپاسم و درد صورت می گیرد. عمل جراحی درمان فیشر تحت بیهوشی عمومی به عنوان یک روش روزانه انجام می شود. پس از آن نیز در حدود دو تا چهار هفته بهبودی حاصل می گردد.
سایر روش های درمان فیشر مانند استفاده از لیزر و یا تزریق بوتاکس با توجه به تشخیص و معاینه بالینی توسط پزشک ممکن است تجویز گردد.
مراقبت های بعد از جراحی فیشر (شقاق مقعد)
دارو های تجویز شده توسط پزشک معالج را طبق دستور مصرف نمایید.
از مصرف خودسرانه مسکن هایی نظیر ایبوپروفین یا ژلوفن به طور همزمان با سایر دارو های مسکن تجویز شده توسط پزشک اجتناب کنید.
از مصرف الکل و سیگار تا زمان بهبودی کامل پرهیز کنید.
مایعات بیشتری در طول شبانه روز مصرف نماید.
از ملین های طبیعی مانند آب آلو و انجیر و خاک جهت پیشگیر یاز یبوست استفاده کنید.
در رژیم غذایی خود از سبزیجات و میوه های تازه و رژیم غذایی پر فیبر مانند کرفس، حبوبات خشک، کلم برسل، ذرت، نخود فرنگی ،گندم با پوست و انواع نان جو ، سوپ سبزیجات، کدو و پوره سیب زمینی استفاده نمایید.
در روز های ابتدایی پس از جراحی در بستر دراز کشیده، عضلات زانوها را خم کرده پاشنه ها را روی بستر فشار داده و با استفاده از قدرت عضلات شکم نشسته و دراز بکشید.
اگر محدودیت حرکت دارید می توانید در بستر از پهلویی به پهلوی دیگر بچرخید و هر 4 ساعت به مدت نیم ساعت به شکم بخوابید.
در زمان مشخص در روز خود را مجبور به عمل دفع کنید تا اجابت مزاج برای شما به صورت عادت درآید.
از زور زدن به هنگام اجابت مزاج خودداری کنید.
در صورتی که پس از اجابت مزاج در ناحیه مقعد درد داشتید می توانید در حمام گرم همراه با بتادین بنشینید و روزی 4-3 نوبت تکرار کنید
در هنگام دفع عضلات شکم و میان دوراه را شل نمایید می توانید از چپ به راست به آرامی شکم را ماساژ دهید.
ناحیه اطراف مقعد خود را به آرامی با آب گرم شسته سپس با پنبه جاذب آب را خشک کنید (استفاده از کاغذ توالت ممنوع است)
